Charakterystyka programu
Program powstał w związku z potrzebą zorganizowania zajęć dodatkowych przygotowujących uczniów klas III do egzaminu gimnazjalnego w z zakresu geografii.
Obejmuje działania zmierzające do powtórzenia i utrwalenia wiadomości oraz rozwijania umiejętności określonych w standardach wymagań egzaminacyjnych dla uczniów gimnazjum. Na realizację programu przeznaczonych zostanie 6 godzin zajęć dydaktycznych.
Cele programu
1. Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej.
Uczeń potrafi korzystać z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów, danych statystycznych w celu gromadzenia, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.
2. Identyfikowanie związków i zależności oraz wyjaśnianie zjawisk i procesów.
Uczeń posługuje się podstawowym słownictwem geograficznym w toku opisywania oraz wyjaśniania zjawisk i procesów zachodzących w środowisku geograficznym; identyfikuje związki i zależności w środowisku przyrodniczym, gospodarce i życiu społecznym w różnych skalach przestrzennych (lokalnej, regionalnej, krajowej, globalnej).
3. Stosowanie wiedzy i umiejętności geograficznych w praktyce.
Uczeń wykorzystuje wiedzę i umiejętności geograficzne w celu lepszego rozumienia współczesnego świata i swojego w nim miejsca.
Uczeń potrafi:
- wykazuje znaczenie skali mapy w przedstawianiu różnych informacji geograficznych na mapie; posługuje się skalą mapy do obliczenia odległości w terenie;
- odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych;
- określa położenie geograficzne oraz matematyczno-geograficzne punktów i obszarów na mapie;
- lokalizuje na mapach (również konturowych) kontynenty oraz najważniejsze obiekty geograficzne na świecie i w Polsce (niziny, wyżyny, góry, rzeki, jeziora, wyspy, morza, państwa itp.);
- analizuje i interpretuje treści map ogólnogeograficznych, tematycznych, turystycznych;
- projektuje i opisuje trasy podróży na podstawie map turystycznych, topograficznych i samochodowych;
- posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: ruch obrotowy Ziemi, czas słoneczny, czas strefowy; podaje cechy ruchu obrotowego; wyjaśnia, dlaczego zostały wprowadzone strefy czasowe i granica zmiany daty; posługuje się mapą stref czasowych do określania różnicy czasu strefowego i słonecznego na Ziemi;
- podaje cechy ruchu obiegowego Ziemi; przedstawia (wykorzystując również własne obserwacje) zmiany w oświetleniu Ziemi oraz w długości trwania dnia i nocy w różnych szerokościach geograficznych i porach roku;
- podaje najważniejsze geograficzne następstwa ruchów Ziemi.
Zadania, formy i sposoby realizacji
L.p. | Zadanie/Tematyka zajęć: | Zagadnienia: | Ilość godzin: |
Mapa – umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą | – rodzaje map,- skala mapy – obliczenia,-kartograficzne metody prezentacji,
– praca z mapą |
2 | |
Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa | – miejsce Ziemi w Układzie Słonecznym,- kształt i wymiary Ziemi,- następstwa ruchu obrotowego Ziemi (obliczanie czasu miejscowego)
– następstwa ruchu obiegowego ziemi (obliczanie kąta padania promieni słonecznych) |
2 | |
Wybrane zagadnienia z geografii fizycznej i społeczno-ekonomicznej Polski | – podział administracyjny Polski,- przyrodnicze konsekwencje położenia Polski w Europie (geologia, klimat, warunki wodne, gleby, roślinność),- pozaprzyrodnicze konsekwencje położenia Polski w Europie (demografia, geografia rolnictwa, przemysłu i usług),
– miejsce Polski w organizacjach międzynarodowych. |
2 |
Sposoby osiągania celów
- Rozwiązywanie przykładowych arkuszy egzaminacyjnych;
- Praca z mapami: topograficznymi i tematycznymi (politycznymi, geologicznymi, synoptycznymi, gospodarczymi itd.).
Ewaluacja
W wyniku realizacji programu uczeń powinien z dobrym skutkiem rozwiązywać zadania testowe z zakresu geografii. Skuteczność oddziaływań nauczyciela i pracy ucznia można ocenić na podstawie porównania pierwszych prób rozwiązywania testów na zajęciach i testów końcowych oraz na podstawie wyników egzaminów gimnazjalnych.
dr Anna Dubownik